Eerder gepubliceerd op 29-1-2012 op de blogsite van Aletta door Ineke van Mourik (bibliothecaris).
Eens in de zoveel tijd staat er iemand op (meestal zijn het mannen maar soms is het ook een vrouw), die de alarmklok luidt over de tanende mannelijke normen en waarden. Nu hebben we Angela Crott van de Radbouduniversiteit die een pleidooi houdt voor ‘de man als beschermer’.
Wat is er mooier dan dat een vrouw dit eens durft te zeggen. Crott is zelf geëmancipeerd en gepromoveerd, maar werpt zich in de Volkskrant van 27 januari op als beschermer van de jongen en de man die de laatste decennia hun ridderlijkheid en mannelijkheid hebben verloren door de toenemende individualisering, emancipatie en medicalisering.
Ongelooflijk als je erover nadenkt dat de emancipatie dat in zo’n korte tijd zou hebben bewerkstelligd, terwijl mannen met hun waarden en normen, hun ideologieën, en hun opvattingen hoe mannen vrouwen behoren te zijn er eeuwenlang in slaagden en op vele plekken in de wereld nog steeds in slagen, om vrouwen in hun eigen keuzes te belemmeren. Hoe standvastig ben je dan?
Ongelooflijk ook want de emancipatiebeweging komt op voor de eigen rechten maar niet om die van anderen de nek om te draaien. Hebben wij ooit gezegd dat mannen geen beschermers meer mogen zijn? Hebben wij ooit zelfdiscipline, het beschermen van (de seksualiteit van) het meisje en het dienen van de gemeenschap als waardeloos bestempeld?
Erosie van mannelijke normen en waarden
‘Begin jaren zeventig nam de erosie van mannelijke normen en waarden een hoge vlucht. Elke vorm van autoritair of niet-democratisch gezag was verdacht geworden en de individualisering zette door’ , betoogt Crott. Let op de passieve bewoording. Alsof de mannelijke normen en waarden door een natuurramp zijn getroffen. Hoezo zetten de individualisering door? Had die maar echt doorgezet want dan was er wellicht wat anders gebeurd in de samenleving. Wat zo fraai individualisering wordt genoemd is eerder egocentrisme en egoïsme.
Ongelooflijk dat mannen zich zo snel in de luren hebben laten leggen door wie dan ook.
Wat is er in godsnaam aan de hand, want dat er iets aan de hand is duidelijk maar Angela Crott grijpt blindelings in een bak met zand. Alles ontglipt haar. Als we de wereldgeschiedenis bekijken zijn er waarschijnlijk meer vrouwen dan mannen die hun kinderen (jongens en meisjes) en hun gemeenschap beschermen. De ridderlijkheid van mannen gaat vaak gepaard met een geweldige schaduwkant van agressie, geweld, en misbruik van macht.
Het bijzondere van deze tijd, en dat is in de laatste decennia zo genadeloos aan het licht gekomen, is dat oude normen en waarden niet meer werken. Dat het oude idee van mannelijkheid en overigens ook het oude idee van vrouwelijkheid inderdaad aan erosie onderhevig zijn en dat is naar mijn idee een geweldige ontwikkeling. De schaduwzijde van deze ontwikkeling is verwarring en chaos. Hoe moeten we leven als de laatste strohalm (een man is een man, een vrouw een vrouw) er aan gaat. Overal zijn, als je er oog voor hebt, nieuwe ontwikkelingen gaande: o.a. in individuen, in gemeenschappen, in de wetenschap, in steden en dorpen. Iets wat in ontwikkeling is gaat met vallen en opstaan. En gaat ook gepaard met regressieve tendensen, terug willen naar af. Terug naar een wereld van schijnveiligheid die nooit heeft bestaan en waarvan alleen de ideale aspecten in een opwelling van romantiek worden belicht.
Ik zie in deze tijd zowel vrouwen als mannen levens leiden en eigenschappen ontwikkelen die decennia geleden strikt waren voorgeschreven aan een bepaalde sekse. Wat die mensen verbindt is een idee van individualiteit die niet noodzakelijkerwijs tot egoïsme leidt maar goed kan samengaan met gemeenschap. Terwijl vrouwen de laatste decennia de beschikking hebben gekregen over meer en meer mogelijkheden door een eigen strijd te voeren, zie ik niet eenzelfde energieke omvattende beweging aan het mannenfront. Hun echte strijd vergt meer dan de valse romantiek van mannelijkheid of geklaag over geëmancipeerde vrouwen, maar een eigen zoektocht. Dat vergt veel maar zeker niet de ‘bescherming’ van Angela Crott.
Ik zie meer en meer moderne ridders, vrouwen en mannen, die elkaar beschermen als dat nodig is. Want elk mens kan moed en kracht ontwikkelen om daar te zijn waar hulp nodig is.
Wacht u voor vercrotting!
