Categorie: Overige

Klachten tegen Suitsupply afgewezen 3

Eerder gepubliceerd op 23-11-2010 op de blogsite van Atria door Ineke van Mourik (bibliothecaris) 

 

images-1

“De Reclame Code Commissie heeft klachten tegen 3 billboardreclames van Suitsupply afgewezen. De klachten komen erop neer dat de drie reclame-uitingen in strijd zijn met de goede smaak, het fatsoen en/of de goede zeden.

De Commissie (die uitsluitend uit mannen bestaat) stelt vast dat verschillend wordt gedacht over de vraag of deze reclame voor mannenkleding, die onmiskenbaar seksueel getint is, in het licht van de Nederlandse Reclame Code toelaatbaar moeten worden geacht. Daarbij dient met name te worden bedacht dat het publiek op straat onverhoeds met deze reclame-uitingen kan worden geconfronteerd.

De Commissie vindt echter dat de verwijzing naar seksualiteit in geen van de drie uitingen van dien aard is, dat de grenzen van de goede smaak, het fatsoen of de goede zeden worden overschreden.Voor zover de klacht luidt dat de uitingen vrouwonvriendelijk zijn, overweegt de Commissie dat de wijze waarop de man en de vrouw in de verschillende uitingen zijn afgebeeld, niet getuigt van gebrek aan respect jegens de vrouw.”

Ja, wat moet je hier nu nog op zeggen. Blijkbaar bevind ik mij samen met vele anderen op een andere planeet waar andere opvattingen, een andere ethiek, en andere beeldvorming serieus wordt genomen.
Er lijkt geen kruid tegen het seksisme gewassen en de reclamemakers zullen zich door deze uitspraak gesterkt voelen in hun gelijk. Maar helaas gaat het niet om gelijk, het gaat om hoe wij de wereld en de mensen daarin willen zien, hoe we met onze artistieke talenten beelden maken die vervolgens de werkelijkheid mee vormgeven.
De werkelijkheid van vrouwen en mannen die hier wordt verbeeld gaat voorbij aan alle intelligente analyses die van dit soort beelden zijn gemaakt. De vrouwonvriendelijkheid zit zo in de cultuur ingebakken en de huidige angst om als moralist te worden afgeschilderd of dat met kritiek de vrijheid van expressie zal worden aangetast, is zo groot, dat dit elke discussie plat slaat.
Laten degenen die er anders over denken ondertussen doorgaan met het bekritiseren van beelden die hen niet bevallen en met het scheppen van nieuwe beelden die een werkelijkheid scheppen waarin een ander vrouw/manbeeld gaat leven.

Vrouwensmoking en mannenrok 2

Eerder gepubliceerd op 21-11-2010 op de blogsite van Aletta door Ineke van Mourik (bibliothecaris).

images

In 1967 ontstaat er enig ophef in de haute couture wereld als de Franse modeontwerper Yves Saint Laurent een damessmoking introduceert. Vrouwen als Bianca Jagger, Catherine Deneuve en Lauren Bacall waren de pioniers van deze revolutionaire dracht.

Smoking
Ik kocht mijn eerste smoking in de jaren zeventig op het Waterlooplein in Amsterdam. Niet bepaald een plaats voor haute couture, maar wel betaalbaar voor mijn beurs. Het was een zo goed als ongebruikt jongenspakje en de koopman leverde er ook nog zwart glanzende schoenen bij. Achter de kledingrekken in de stand paste ik het geheel en toen ik tevoorschijn kwam, was de koopman zo onder de indruk dat hij mij een flesje bier aanbood. We dronken op de aankoop. Voor enkele tientjes zat ik keurig in het pak. Het waren de hoogtijdagen van het feminisme en ik werkte in de vrouwenboekhandel De Feeks in Nijmegen waar wij voortdurend in de weer waren met gender-bending ook al was dat woord toen nog niet in zwang. Wij spiegelden ons aan androgyne vrouwen, schrijfsters met mannennamen en speelden met vrouw/manrollen omdat het corset van deze rollen ons was gaan benauwen.

Yves Saint Laurent
Een maand geleden ging ik naar de film Yves Saint Laurent, Un Amour Fou, een documentaire over het leven van Yves Saint Laurent en de bijzondere relatie die hij had met Pierre Bergé. De indrukwekkende documentaire begint met een toespraak van YSL als hij afscheid neemt van het vak. Een oude vermoeide man die memoreert hoe hij heeft willen bijdragen aan de bevrijding van de vrouw door kleding te ontwerpen waarin zij zich vrij zou voelen. Hij ontwierp de smoking en het broekpak. Was ik zo bezig geweest met het feminisme en vrouwen dat dit mij was ontgaan? Ik denk het want haute couture was niet bepaald een feministisch onderwerp behalve in onderdrukkende zin. Posthuum krijgt hij van mij nog een erekrans. En YSL deed meer. Hij maakte ook schitterende kaftans voor mannen. Het zat in de lucht: in de jaren ’60 van de vorige eeuw ontwierp Jacques Esterel, gevolgd door Jean Paul Gauthier, een rok voor mannen. En artiesten als David Bowie en Mick Jagger gingen met een rok de bühne op. Geen drag of travestie, maar een andere kledinglijn.

De rok
De rok is eigenlijk het mannenkledingstuk bij uitstek gezien de anatomie van de man en we hoeven maar even over de westerse grens te kijken om te zien dat dat zo is: kaftans, kimono’s, dhoti’s , lungi’s, sarongs, etc. Allemaal mannenkleding. Kledingstukken die behoren bij het gewone dagelijkse leven. Wat er bij ons nog van over is bevindt zich bij de priesterlijke stand in Rome en in de katholieke buitengewesten, wordt gedragen door rechters en wetenschappers bij bijzondere gelegenheden (de toga), of siert de gespierde kuiten van de mannelijke Schotten die de kilt tot nationaal symbool hebben verheven. Wij hebben het lang moeten doen met de vrouwenrok en de mannenbroek maar dankzij de stille kledingrevoluties in de jaren zestig is de strakke indeling in vrouwen- mannenkleding gaan vervagen.

En dat brengt ons terug bij de pakken van Suitsupply (zie mijn vorige blog) en de reclamecampagne die zoveel stof doet opwaaien. Een campagne die de pakken van Suitsupply associeert met beelden van mannelijkheid en seksualiteit die hun beste tijd hebben gehad en die nodig aan vernieuwing toe zijn.
Kleren maken de man en waarom zou dat ook niet eens een rok kunnen zijn.

Uit de schatkamer van Aletta (nu Atria):

Andrew Bolton, Men in skirts. V&A Publications 2003. Met 144 prachtige foto’s.
Summary:
Exploration of: types and styles of skirts worn by men throughout history; skirts worn by men in Asia, Africa and the Middle East; the role of exoticism in relation to the popularization and legitimization of the male skirt in the west; the way of the kilt and other skirted garments into the youth and subcultures of the late twentieth century. Focus on designers such as: Jean Paul Gaultier, Dries Van Noten, Yohji Yamamo, Burberry, Tommy Hilfiger and Yves Saint Laurent. Alongside the fashion images are portraits of men who have led the way in legitimising the ‘skirt for men’, such as David Bowie, Mick Jagger and Robbie Williams, Ewan McGregor and Samuel L. Jackson and David Beckham.

Zie ook: http://www.kiltmen.com/

De erotiek van Anna Blaman

Eerder gepubliceerd op 12-7-2010 op de blogsite van Aletta door Ineke van Mourik (bibliothecaris).

images-1

‘Haar benen lang en glad – zij lacht en ligt
loom achterover – ik zie hoe diep en ver de lijnen
van haar benen zijn en denk eraan met afgewend gezicht’

In 1948 verschijnt Anna Blaman’s roman Eenzaam avontuur en ogenblikkelijk breekt een literaire rel uit vanwege de (weliswaar schaarse) homo-erotische passages. Wie nu in de romans van Blaman op zoek gaat naar deze homo-erotiek zal zwaar worden teleurgesteld, maar destijds was Nederland nog zwaar doortrokken van religieus moralisme en het is altijd verbazingwekkend om te zien hoe moralisten zelfs subtiele literaire passages kunnen opblazen tot uitingen van decadentie en verderf.

In het oeuvre van Blaman vinden we ook lesbische gedichten zoals bovenstaande regels uit het gedicht ‘Vrouwen’. Maaike Meijer schrijft hierover in het hoofdstuk ‘Lezen als lesbo’ in haar proefschrift De lust tot lezen:
‘Vanwege het grote taboe op het lesbische, de uitsluitend negatieve beeldvorming, en het ontbreken van ontmoetingsplaatsen was de meest fundamentele ervaring van elke lesbienne er een van diepe eenzaamheid. Het vinden van een partner was zeer moeilijk en vele vrouwen hebben geleefd in verhoudingen zonder seks. Lesbisch zijn was bijna synoniem aan voortdurend afgewezen worden: dat is de context van Blamans lesbische gedichten.’

Maar dat Blaman in deze context dit soort gedichten schreef is al balsem voor elke lesbo-ziel. En wie (ho of he) deze zomer haar briefwisseling met Emmy van Lokhorst en Sonja Witstein, Ik schrijf het je grof-eerlijk, gaat lezen, leest brieven van een vrouw die interessant, erudiet en inderdaad grof-eerlijk is in haar ontboezemingen over de liefde. Enkele passages:
‘In wezen heb ik zo’n smachtende natuur dat ik me al zou kunnen branden aan een vrouw als ik haar ternauwernood zou aanraken – Daartegenover heb ik een soort vrijgezellen-instelling van waaruit ik mijn eenzame vrijheid evenwichtig handhaaf en geestelijk probeer uit te buiten.’

Ook over haar verhouding met Marie Louise Doudart de la Grée en de worsteling om hiermee om te gaan schrijft zij openhartig in een brief aan Emmy van Lokhorst:
‘Als ik je schrijf dat ik in feite zo weinig liefde heb gehad bedoel ik zeker niet dat ik te weinig genegenheid zou hebben ondervonden; in dat opzicht voel ik me soms een zondagskind. Maar wat de erotiek in z’n sensuele vorm betreft, weinig heb ik gekregen en veel heb ik afgewezen. Hierin vind ik mezelf nogal gecompliceerd. Het kansje in Zeist (Marie Louise Doudart de le Grée – IvM) heeft dus zuiver betrekking op mijn verlangen naar sensuele erotiek. Het eigenaardige is echter, en dat heb ik je weleens, geloof ik, gezegd of geschreven, een erotische zwelgpartij vindt ogenblikkelijk zijn reactie in een verlangen naar ascese. Misschien berust toch wel mijn homosexualiteit op een sterke moederbinding, zodat de wellust die een vrouw in mij kan opwekken een symbolische bloedschennigheid betekent – Maar ik weet het werkelijk niet, Emmy, ik voel mijn diepste driften heel mijn leven al als zoveel raadsels. Ik hoop dat oud genoeg word om me daarin nog eens meedogend te verdiepen.’

O, had Anna maar langer geleefd, dan hadden we ons in die Freudiaanse bloedschennige moederbinding en de raadselen nog eens meedogend kunnen verdiepen. Anna Blaman stierf op 13 juli 1960 op 55 jarige leeftijd. Vandaag is haar vijftigste sterfdag en het hele verdere jaar wordt dat herdacht in Rotterdam waar zij woonde en werkte. Het huis waar zij woonde met haar moeder, zus en zwager krijgt een gedenkplaat en elders in de stad komt een beeld van een Harley Davidson waar zij altijd op reed. Op de site annablaman.com kun je meer vinden over de activiteiten en ook Blamans stem horen.
Andreas Burnier merkte ooit op, dat een sterfdag eigenlijk de geboortedag aan de andere zijde is. Dat vind ik mooi opgemerkt. Want dat betekent dat 13 juli ook een feestdag is.

Selectie uit de collectie van Aletta
Anna Blaman, Over zichzelf en anderen ; poëzie, artikelen en lezingen
Corrie Lühr, Mijn zuster Anna Blamanboek
Henk Struyker Boudier, Speurtocht naar een onbekende : Anna Blaman en haar ‘Eenzaam avontuur’
Aad Meinderts (red)/Anna Blaman, Ik schrijf het je grof-eerlijk : briefwisseling met Emmy van Lokhorst en Sonja Witstein
Anna Blaman, Ontmoeting met Selma (1943) in: Xandra Schutte (red) Damesliefde

Sites
www.annablaman.com
http://nl.wikipedia.org/wiki/Anna_Blaman
http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=blam001
Maaike Meijer, Lezen als lesbo Hoofdstuk 8 uit De lust tot lezen
http://www.dbnl.org/tekst/meij017lust01_01/meij017lust01_01_0011.php